Dây Trung Tính Là Gì? Ký Hiệu Và Cách Phân Biệt Dây Trung Tính

Dây trung tính là gì? nó là một thành phần quan trọng trong hệ thống điện 3 pha. Tuy nhiên, nhiều người chưa biết đầy đủ về khái niệm, ký hiệu, tác dụng và cách phân biệt dây trung tính.

Vì vậy, trong bài viết này, ELEO sẽ cùng các bạn tìm hiểu chi tiết về dây trung tính là gì? và những điều cần biết khi sử dụng trong các mạch điện 3 pha.

Dây trung tính là gì?

Dây trung tính là gì? (hay còn gọi là dây trung) là một trong ba dây dẫn trong hệ thống điện ba pha, bên cạnh dây dẫn pha A và pha B. Trong hệ thống này, dòng điện xoay chiều được tạo ra bởi nguồn điện ba pha, trong đó các pha A, B, C có cùng amplitud và tần số, nhưng chênh lệch về pha 120 độ.

Dây trung tính là một dây dẫn thứ tư được kết nối với trung tâm của hệ thống ba pha và không mang dòng điện nào trong điều kiện hoạt động bình thường. Tuy nhiên, trong một số trường hợp như sự mất cân bằng của dòng điện trong hệ thống ba pha, dòng điện sẽ chảy qua dây trung tính để bù cho sự mất cân bằng này và đảm bảo an toàn cho hệ thống điện.

Dây trung tính được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống điện ba pha của các tòa nhà, nhà máy sản xuất, trạm biến áp, các thiết bị công nghiệp, và các thiết bị điện khác.

Ký hiệu của dây trung tính là gì?

Ký hiệu của dây trung tính là N hoặc Nc (trong một số trường hợp). Ký hiệu N xuất hiện trên các bộ điều khiển, biến áp, đấu nối, mạch điện, tài liệu kỹ thuật và các thiết bị điện khác để chỉ dây trung tính trong hệ thống điện ba pha.

Tác dụng của dây trung tính là gì?

Dây trung tính trong hệ thống điện ba pha có các tác dụng quan trọng như sau:

• Cung cấp độ an toàn: Dây trung tính giúp cung cấp độ an toàn cho hệ thống điện ba pha bằng cách giảm thiểu nguy cơ xảy ra điện giật và các sự cố liên quan đến điện áp.
• Giảm nhiễu điện từ: Dây trung tính cũng giúp giảm thiểu các hiện tượng nhiễu điện từ, bảo vệ các thiết bị điện khác trong hệ thống và giảm thiểu sự cố.
• Cân bằng tải: Trong một hệ thống điện ba pha, dây trung tính được sử dụng để cân bằng tải giữa các pha, giảm thiểu mất cân bằng tải và tăng hiệu suất hệ thống.
• Cải thiện hiệu suất hệ thống: Sử dụng dây trung tính trong hệ thống điện ba pha có thể cải thiện hiệu suất toàn bộ hệ thống, giảm chi phí vận hành và duy trì hệ thống.
• Giảm thấp điện áp: Dây trung tính cũng giúp giảm thấp điện áp trong hệ thống điện ba pha, giúp giảm chi phí tiền điện và tăng hiệu suất hệ thống.

Dây trung tính có điện không?

Dây trung tính là một phần của hệ thống điện trong các tòa nhà và các công trình xây dựng khác. Trên lý thuyết, dây trung tính không mang điện và có số điện áp bằng 0V. Tuy nhiên, trên thực tế, dây trung tính vẫn có thể mang điện và gây nguy hiểm cho người sử dụng. Điện áp trên dây trung tính phụ thuộc vào độ lệch pha trong truyền tải điện và ước tính là khoảng 5% điện áp trên dây pha.

Khi điện áp trên dây pha càng lớn, điện áp trên dây trung tính càng cao. Do đó, người dùng không nên chủ quan khi sử dụng dây trung tính và nên thận trọng để tránh rủi ro. Trong một số tình huống bất ngờ, điện áp trên dây trung tính có thể gây rò rỉ và giật cho người sử dụng khi chạm phải. Nếu không may, điện áp trong dây quá lớn có thể gây nguy hiểm chết người.

Dây trung tính lấy từ đâu?

Dây trung tính thường được lấy từ điện lực, các hãng sản xuất dây điện hoặc các nhà thầu thi công lắp đặt hệ thống điện trong các công trình xây dựng. Các dây trung tính này thường được sản xuất và kiểm tra theo các tiêu chuẩn kỹ thuật nghiêm ngặt để đảm bảo tính an toàn và hiệu suất truyền tải điện.

Cách phân biệt dây trung tính

Để phân biệt dây trung tính là gì, chúng ta có thể làm theo một số phương pháp sau:

• Kiểm tra màu sắc: Dây trung tính thường được sơn màu trắng, xám hoặc đen. Đây là màu sắc phổ biến để phân biệt với các dây pha được sơn màu đỏ, và dây dẫn trở được sơn màu xanh.
• Sử dụng thiết bị đo: Sử dụng bộ đo điện để đo điện trở giữa dây trung tính và các dây pha. Nếu giá trị đo lớn hơn 0, tức là dây trung tính có điện.
• Kiểm tra tần số: Dây trung tính được sử dụng để giảm nhiễu điện từ và tạo sự cân bằng trong mạch điện. Nếu tần số của dòng điện cao hơn 50 Hz, dây trung tính sẽ không hiệu quả và có thể gây giật điện. Do đó, kiểm tra tần số của dòng điện cũng là một cách để phân biệt dây trung tính.
• Xem ký hiệu trên dây: Dây trung tính thường có ký hiệu “N” hoặc “NT” in trên vỏ dây. Đây là ký hiệu dễ nhận biết để phân biệt với các dây pha khác.

Chú ý rằng, dù là phương pháp nào cũng cần được thực hiện cẩn thận và đúng kỹ thuật để tránh tai nạn. Nếu không chắc chắn về cách phân biệt dây trung tính, bạn nên hỏi ý kiến ​​chuyên gia điện để được tư vấn và hướng dẫn cụ thể.

Công dụng của dây trung tính trong mạch điện 3 pha?

Dây trung tính trong mạch điện 3 pha được sử dụng để giảm thiểu rủi ro tai nạn điện, đảm bảo an toàn cho người và thiết bị trong quá trình sử dụng. Cụ thể, công dụng của dây trung tính trong mạch điện 3 pha như sau:

• Giảm động cơ điện: Trong mạch điện 3 pha, dây trung tính được sử dụng để giảm hiện tượng động cơ điện khi người dùng tắt nguồn. Hiện tượng động cơ điện xảy ra khi một động cơ bị dừng đột ngột trong khi vẫn còn điện áp trong mạch. Khi xảy ra hiện tượng này, dòng điện đột ngột tăng cao gây ra nguy hiểm cho người và thiết bị. Tuy nhiên, khi dùng dây trung tính, dòng điện sẽ được chuyển qua dây này, giảm thiểu động cơ điện.
• Điều chỉnh điện áp: Dây trung tính còn được sử dụng để điều chỉnh điện áp. Khi một mạch điện 3 pha được kết nối, điện áp giữa các dây pha sẽ không bằng nhau. Điều này dẫn đến tình trạng không ổn định trong mạch điện. Khi dùng dây trung tính, dòng điện được chuyển qua dây này, giúp cân bằng điện áp giữa các dây pha, tăng độ ổn định của mạch điện.
• Bảo vệ người và thiết bị: Dây trung tính cũng được sử dụng để bảo vệ người và thiết bị khỏi tai nạn điện. Khi người dùng chạm vào một thiết bị điện bị lỗi, dòng điện sẽ chạy qua cơ thể người, gây ra tai nạn điện. Tuy nhiên, khi sử dụng dây trung tính, dòng điện sẽ chuyển qua dây này, giảm thiểu rủi ro tai nạn điện.

Xem thêm: Tìm hiểu về điện 1 pha, 2 pha, 3 pha?

Tổng kết

Như vậy Eleo đã cùng các bạn có những tìm hiểu cơ bản về dây trung tính là gì? Hy vọng qua bài viết các bạn có thể sử dụng hiệu quả dây trung tính trong hệ thống điện của mình. Những kiến thức về an toàn điện không bao giờ là thừa, hãy trang bị cho chính bản thân mình để vận dụng nó một cách an toàn nhé.