Tất Cả Các Ký Hiệu Điện trên bản vẽ cần biết

Nếu bạn nắm rõ tất cả các ký hiệu điện trên bản vẽ thì bạn có thể dễ dàng đọc được các bản vẽ kĩ thuật điện. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ đưa ra một số ký hiệu thiết bị điện trên bản vẽ đơn giản, thường sử dụng để mọi người có thể dễ dàng nắm chắc được các ký hiệu. Cùng ELEO theo dõi bài viết nhé!

Tất cả các ký hiệu điện trên bản vẽ

Việc sử dụng các ký hiệu thiết bị điện trên bản vẽ giúp bạn đơn giản hóa việc thiết kế bản vẽ công nghiệp cũng như tăng tính chuyên nghiệp trong quá trình thi công.

Các hình vẽ ký hiệu điện công nghiệp được sử dụng trong bản vẽ được dùng để thay thế tên các thiết bị điện hoặc nhóm các thiết bị điện có chức năng giống nhau.

Những ký hiệu thiết bị điện cơ bản

Dưới đây là bản ký hiệu các thiết bị điện cơ bản nhất trong bản vẽ hệ thống điện:

Tên gọi	Hình vẽ ký hiệu	Tên gọi	Hình vẽ ký hiệu
Dòng điện một chiều		Dây pha
Dòng điện xoay chiều		Dây trung tính
Cực dương		Hai dây chéo nhau
Cực âm		Hai dây dẫn nối nhau
Mạch điện 3 dây		Cầu dao hai cực; ba cực
Công tắc 2 cực		Công tắc 3 cực
Cầu chì		Chấn lưu
Đèn huỳnh quang		Chuông điện
Đèn sợi đốt		Ổ điện
Quạt trần		Ổ điện và phích cắm điện

Ký hiệu các loại đèn điện

Sau khi tìm hiểu về cách ký hiệu cơ bản, doanh nghiệp cũng cần quan tâm đến những ký hiệu cụ thể hơn, ví dụ như ký hiệu đại diện cho các loại đèn và thiết bị điện sẽ được sử dụng trong nhà xưởng.

Tên gọi thiết bị đèn	Ký hiệu hình vẽ
Đèn sợi đốt
Đèn huỳnh quang
Đèn nung sáng có chụp
Đèn chiếu sâu có chụp tráng men
Đèn có bóng tráng gương
Đèn thuỷ ngân có áp lực cao
Đèn chống nước và bụi
Đèn chống nổ không chụp
Đèn chống nổ có chụp
Đèn chống hoá chất ăn mòn

Ký hiệu thiết bị đóng cắt

Bên cạnh những ký hiệu chung, bạn đọc cũng cần tìm hiểu về những ký hiệu cụ thể cho các thiết bị đóng cắt đảm bảo an toàn cho hệ thống điện

Tên gọi	Ký hiệu hình vẽ
Cầu dao 1 pha
Cầu dao 1 pha 2 ngả
Cầu dao 3 pha
Cầu dao 3 pha 2 ngả

Ký hiệu điện bằng chữ

Trong một bản vẽ thiết kế điện hoàn chỉnh, ngoài các ký hiệu điện dân dụng trong bản vẽ, người ta còn tổng hợp và quy ước, thể hiện một số ký hiệu bằng chữ để hỗ trợ việc phân tích bản vẽ được dễ dàng hơn.

Bên cạnh những ký hiệu bằng hình ảnh, khi đọc bản vẽ mạch điện công nghiệp bạn cũng cần hiểu được những ký hiệu viết tắt bằng chữ. Dưới đây là những ký hiệu điện công nghiệp bằng chữ thường được sử dụng hiện nay:

STT	Ký hiệu	Tên gọi	Ghi chú
1	CD	Cầu dao
2	CB; Ap	Aptomat; máy cắt hạ thế
3	CC	Cầu chì
4	K	Công tắc tơ, khởi động từ	Có thể sử dụng các thể hiện đặc tính làm việc như: T – công tắc tơ quay thuận; H – công tắc tơ hãm dừng…
5	K	Công tắc	Dùng trong sơ đồ chiếu sáng
6	O; OĐ	Ổ cắm điện
7	Đ	Đèn điện	Dùng trong sơ đồ chiếu sáng
8	Đ	Động cơ một chiều; động cơ điện nói chung	Dùng trong sơ đồ điện công nghiệp
9	CĐ	Chuông điện
10	BĐ	Bếp điện, lò điện
11	QĐ	Quạt điện
12	MB	Máy bơm
13	ĐC	Động cơ điện nói chung
14	CK	Cuộn kháng
15	ĐKB	Động cơ không đồng bộ
16	ĐĐB	Động cơ đồng bộ
17	F	Máy phát điện một chiều; máy phát điện nói chung
18	FKB	Máy phát không đồng bộ
19	FĐB	Máy phát đồng bộ
20	M; ON	Nút khởi động máy
21	D; OFF	Nút dừng máy
22	KC	Bộ khống chế, tay gạt cơ khí
23	RN	Rơ-le nhiệt
24	Rth	Rơ-le thời gian (timer)
25	RU	Rơ-le điện áp
26	RI	Rơ-le dòng điện
27	Rtr	Rơ-le trung gian
28	RTT	Rơ-le bảo vệ thiếu từ trường
29	RTĐ	Rơ-le tốc độ
30	KH	Công tắc hành trình
31	FH	Phanh hãm điện từ
32	NC	Nam châm điện
33	BĐT	Bàn điện từ
34	V	Van thuỷ lực, van cơ khí
35	MC	Máy cắt trung, cao thế
36	MCP	Máy cắt phân đoạn đường dây
37	DCL	Dao cách ly
38	DNĐ	Dao nối đất
39	FCO	Cầu chì tự rơi
40	BA; BT	Máy biến thế
41	CS	Thiết bị chống sét
42	T	Thanh cái cao áp, hạ áp	Dùng trong sơ đồ cung cấp điện
43	T (transformer)	Máy biến thế	Dùng trong sơ đồ điện tử
44	D; DZ	Diode; Diode zener
45	C	Tụ điện
46	R	Điện trở
47	RT	Điện trở nhiệt

Các loại sơ đồ trong bản vẽ điện dân dụng

Dưới đây là một số ít bản vẽ trong mạng lưới hệ thống điện nhà gia dụng. Sơ đồ điện hay còn được gọi là bản vẽ điện thường có 3 loại, gồm: Sơ đồ nguyên tắc, sơ đồ mặt phẳng (sơ đồ lắp ráp) và sơ đồ đơn tuyến .

Sơ đồ nguyên lý

Sơ đồ nguyên lý là sơ đồ bộc lộ mối quan hệ về điện. Tuy nhiên, không bộc lộ cách sắp xếp và cách lắp ráp của những thành phần có trong sơ đồ. Sơ đồ nguyên lý được sử dùng để điều tra và nghiên cứu nguyên tắc hoạt động của mạch điện và những thiết bị điện.

Ví dụ dưới đây là một sơ đồ nguyên lý bao gồm: 1 taplo điện đơn giản gồm, 1 cầu chì, 1 công tắc điều khiển 1 bóng đèn, như sau:

Sơ đồ lắp đặt

Sơ đồ mặt bằng hay còn gọi là sơ đồ lắp đặt là sơ đồ biểu diễn vị trí lắp ráp, cách lắp ráp của các thành phần có trong mạch điện.
Sơ đồ lắp đặt được sử dụng trong quá trình dự trù vật tư, lắp ráp, sữa chữa mạch điện và những thiết bị điện .Từ sơ đồ nguyên tắc, ta có thể kiến thiết xây dựng được nhiều sơ đồ lắp đặt khác nhau.

Ví dụ: Từ sơ đồ nguyên lý trên, ta có sơ đồ mặt bằng đi dây taplo dưới đây.

Sơ đồ đơn tuyến

Sơ đồ đơn tuyến là 1 dạng của sơ đồ lắp đặt. Tuy nhiên, trong sơ đồ này thì đường dây chỉ vẽ có một nét và được đánh số lượng trong đường dây.

Khi vẽ bản vẽ mạch điện, cần đảm bảo những tiêu chí sau đây để kỹ thuật viên có thể tiến hành lắp đặt hệ thống điện đúng chuẩn và an toàn:

• Bản vẽ mạch điện phải thiết kế mạch điện đúng theo tiêu chuẩn chung (ở đây là tiêu chuẩn của nhà nước).
• Bản vẽ mạch điện phải dễ đọc, dễ hiểu: Các yếu tố được thể hiện trong bản vẽ phải tuân thủ theo quy chuẩn về ký hiệu điện công nghiệp ở trên.
• Bản vẽ phải đáp ứng mức độ an toàn cao. Việc đảm bảo an toàn không chỉ cần thiết trong lúc thi công mà còn cần trong quá trình vận hành sau này.
• Một bản thiết kế mạch điện tốt cũng cần tính toán đến mức độ hiệu quả của toàn bộ hệ thống điện. Sau khi hoàn tất thi công, hệ thống điện nhà xưởng phải vận hành trơn tru với năng suất cao.
• Tính toán khối lượng điện năng sử dụng cho doanh nghiệp: Xác định khối lượng điện năng sử dụng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sản xuất và chi phí sản xuất của doanh nghiệp

Các tiêu chí cần đảm bảo của bản vẽ mạch điện

Bản vẽ mạch điện có ý nghĩa rất quan trọng vì nó quyết định độ chính xác của toàn bộ quá trình thi công điện nhà xưởng. Do đó, bản vẽ cần đảm bảo những tiêu chí nhất định để thợ điện có thể tiến hành lắp đặt hệ thống điện đúng chuẩn và an toàn. Cụ thể như:

• Bản vẽ mạch điện phải dễ đọc, dễ hiểu. Các yếu tố được thể hiện trong bản vẽ phải tuân thủ theo quy chuẩn về ký hiệu điện công nghiệp ở trên.
• Thiết kế mạch điện phải đúng theo tiêu chuẩn của Nhà nước. Ví dụ: Nơi nào không thể lắp đặt dây và cáp điện xa hẳn các kết cấu kim loại phục vụ mục đích khác thì các kết cấu đó cũng phải nối đất.
• Bản vẽ phải đáp ứng mức độ an toàn cao. Việc đảm bảo an toàn không chỉ cần thiết trong lúc thi công mà còn cần trong quá trình vận hành sau này.
• Một bản thiết kế mạch điện tốt cũng cần tính toán đến mức độ hiệu quả của toàn bộ hệ thống điện. Sau khi hoàn tất thi công, hệ thống điện nhà xưởng phải vận hành trơn tru với năng suất cao.
• Tính toán khối lượng điện năng sử dụng cho doanh nghiệp: Xác định khối lượng điện năng sử dụng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sản xuất và chi phí sản xuất của doanh nghiệp.

Tổng kết

Trên đây là những thông tin hữu ích về tất cả các ký hiệu điện trên bản vẽ kỹ thuật. Hy vọng với những thông tin này, sẽ giúp ích được cho mọi người. ELEO một công ty chuyên cung cấp các thiết bị điện chính hãng, nếu bạn có điều gì thắc mắc hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ miễn phí.